عفو بینالملل در گزارشی درباره وضعیت افغانهایی که پس از روی کار آمدن طالبان از کشور خود گریختهاند، از انواع بدرفتاریهای مقامهای ایران و ترکیه با این افراد، از جمله قتل، شکنجه و بازداشت خودسرانه این شهروندان افغان خبر داد.
عفو بینالملل در گزارش خود خاطرنشان کرد که ایران و ترکیه در موارد فراوانی پناهجویان افغان را به صورت غیرقانونی به افغانستان بازگردانده و در برخی موارد برای خارج کردن آنها از مرز به خشونت و تیراندازی متوسل شدهاند.
این سازمان با اشاره به خطر واقعی نقض حقوق بشر در افغانستان تاکید کرد طبق نظر کمیساریای عالی سازمان ملل هیچ پناهجوی افغانی نباید به افغانستان بازگردانده شود.
عفو بین الملل گفت: «هیچ کشوری نباید افغانها را به اجبار به ایران و ترکیه بازگرداند، زیرا در این کشورها افغانها در خطر واقعی بازگردانده شدن به افغانستان قرار دارند.»
این سازمان با اشاره به اینکه در فاصله آوریل ۲۰۲۱ و می ۲۰۲۲، نیروهای امنیتی ایران ۱۱ شهروند افغان و نیروهای امنیتی ترکیه ۳ شهروند افغان را کشتهاند، خاطرنشان کرد بررسیها نشان میدهد هیچ یک از کشته شدگان تهدیدی واقعی و قریبالوقوع را برای ماموران امنیتی ایجاد نکرده بودند.
این گزارش افزود: مقامهای ایرانی روزانه هزاران افغان را بدون درنظر گرفتن خطراتی که آنها را تهدید می کند به اجبار به افغانستان برمیگرداند و تخمین زده میشود جمهوری اسلامی در این مدت ۶۵ درصد خانوادههای افغان را که به تازگی از گشورشان گریختهاند، دوباره به افغانستان فرستاده است.
عفو بینالملل همچنین از حکومتهای ایران و ترکیه خواست اطمینان حاصل کنند که نیروهای امنیتی مسئول امور مهاجرتی آنها قوانین بینالمللی را در زمینه منع شکنجه و سایر بدرفتاریها رعایت میکنند.