ابراهیم رئیسی، رییسجمهوری ایران برای دیدار با بشار اسد، همتای سوری خود، وارد دمشق شد. این نخستین سفر یک رییسجمهوری ایران به سوریه پس از آغاز جنگ داخلی این کشور در سال ۲۰۱۱ است. برخی کاربران شبکههای اجتماعی از این سفر با عنوان «دیدار دو متهم بزرگ جنایت علیه بشریت» یاد کردند.
روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت، ابراهیم رئیسی در آغاز سفر خود به دمشق گفت: «در منطقه برای همه روشن است که جمهوری اسلامی ستون مستحکمی به حساب میآید که همه میتوانند به این ستون مستحکم اعتماد کنند.»
رسانههای وابسته به حکومت در ایران اعلام کردند هدف رئیسی از این سفر، توسعه «همکاریهای اقتصادی» بین دو کشور است.
این در حالی است که پیشتر حشمتالله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفته بود جمهوری اسلامی حدود ۳۰ میلیارد دلار برای حمایت از دولت بشار اسد در سوریه سرمایهگذاری کرده است.
به گفته کارشناسان بینالمللی، اسد پیش از این امتیازات ویژه اقتصادی و پرسود در حوزه معدن فسفات، چاههای نفت، توسعه توریسم و ساختوسازهای دیگر را به طور ویژه به روسیه ارائه کرده است.
بنا بر اطلاع و اعلام ناظران، در طول جنگ ۱۲ ساله سوریه، جمهوری اسلامی دهها میلیارد دلار برای حمایت از بشار اسد هزینه کرد اما رژیم اسد هنگام بازپرداخت بدهیهای خود، نه تهران که دولت روسیه را در اولویت قرار داد.
بر این اساس روسها قبل از آن که پای ابراهیم رئیسی به سوریه برسد، قراردادها و امتیازهای تجاری را درو کردند.
روسیه و جمهوری اسلامی هر دو متهم به همکاری با بشار اسد در کشتار مخالفان دولت و کمک نظامی و اقتصادی به او برای بازپسگیری مناطق اشغالشده سوریه به دست شورشیان هستند.
از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱، این اولین بار است که یک رییسجمهوری ایران به دمشق میرود.
حسن روحانی در هشت سال دوره ریاستجمهوری خود از سفر به سوریه خودداری کرده بود و هنگامی که بشار اسد در «سفری ناگهانی» و ظاهرا بدون هماهنگی وزارت امور خارجه در سال ۱۳۹۷ به تهران آمد، جواد ظریف از دستگاه دیپلماسی استعفا کرد.
کمکهای تسلیحاتی و مالی جمهوری اسلامی به دولت اسد اما در طول این جنگ داخلی نه تنها کاهش نیافته که به مرور افزایش هم پیدا کرده و تثبیت شده است. به طوری که به گفته رویترز، حمله موشکی اسرائیل به دمشق در ماه فوریه باعث کشته شدن کارشناسان نظامی جمهوری اسلامی شد و تهران از محمولههای امدادرسانی پس از زلزله مرگبار سوریه و ترکیه، برای ارسال تسلیحات به این کشور استفاده کرد.
فریدون عباسی، نماینده کازرون هم روز چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت، با اشاره به سفر ابراهیم رئیسی به دمشق و دیدارش با بشار اسد، به خبرگزاری ایسنا گفت جمهوری اسلامی با «مشاوره و مستشاری نظامی و وارد کردن نیرو به سوریه»، دولت بشار اسد را تثبیت کرده است.
از سوی دیگر، کاربران شبکههای اجتماعی در واکنش به این سفر و دیدار رئیسی و اسد با عنوان «قصابی مهمان قصاب دیگر» و «دیدار دو متهم بزرگ جنایت علیه بشریت» یاد کردند.
بشار اسد متهم به کشتار صدها هزار شهروند سوری و مخالفان خود در جریان جنگ داخلی و ابراهیم رئیسی نیز عضو «هیات مرگ» و از عاملان کشتار چند هزار زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷ است.
فرانتس ۲۴ درباره این سفر و شباهت روسای جمهوری دو کشور نوشت جمهوری اسلامی و سوریه هر دو تحت شدیدترین تحریمهای بینالمللی هستند و مخالفان خود را «تروریست» میخوانند.
رویترز درباره پیامدهای این سفر نوشت سفر رئیسی به دمشق در حالی انجام میشود که ایران و رقیب منطقهای خود یعنی عربستان سعودی، پس از سالها تنش به تازگی به دنبال بازسازی روابط خود هستند.
به گفته این خبرگزاری، کشورهای عربی هم که سوریه را به دلیل سرکوب اعتراضات در سال ۲۰۱۱ منزوی کرده بودند، در حال تدوین نقشه راهی برای پایان دادن به نزاع ۱۲ ساله و اضافه کردن دوباره سوریه به گروه کشورهای عرب هستند.