در حالی که استفاده روسیه از پهپادهای شاهد-۱۳۶ ایران علیه اوکراین، جمهوری اسلامی را با بحرانی جدی مواجه کرده، یک موسسه تحقیقاتی در اسرائیل دو چهره اصلی پشت پرده سپاه را در ساخت قطعات و بدنه پهپادهای شاهد-۱۳۶ معرفی کرد که از شرکتهایی پوششی برای گریز از تحریم استفاده میکنند.
مرکز پژوهشی آلما در اسرائیل روز دوشنبه این دو چهره اصلی سپاه پاسداران در ساخت پهپاد شاهد-۱۳۶ را به نامهای احسان راحت ورنوسفادرانی و احسان ایمانینژاد، افشا کرد. پیشتر نیز گروه هکری لبدوختگان اطلاعات مفصلتری در این زمینه منتشر کرده بود.
طبق ارزیابی گروه آلما، سپاه قصد دارد از پهپادهای شاهد-۱۳۶ در ونزوئلا نیز استفاده کند، تا به خاک آمریکا برسد.
به گزارش مجتبا پورمحسن، عضو هیات تحریریه ایراناینترنشنال، شرکت چکاد صنعت آسماری، یکی از شرکتهای پوششی سپاه، سازنده قطعات و بدنه پهپادهای شاهد-۱۳۶ است. این شرکت که در میدان ۷ تیر تهران واقع شده، موضوع فعالیتش تولید قطعات بدنه در صنعت هوایی است.
مدیران این شرکت برای فرار از تحریمهای احتمالی، بخشی از فعالیت خود را در شرکت «چکاد صنعت فراز آسیا» پیگیری میکنند.
احسان راحت ورنوسفادرانی چهره کلیدی و مدیرعامل چکاد صنعت فراز آسیا است که اکنون به عنوان دانشمند ارشد آن فعالیت میکند. او که متولد بهمن ۱۳۶۲ است، در محله لواسان تهران زندگی میکند.
از سوی دیگر، بدنه پهپاد شاهد-۱۳۶ را شرکت داریا فناور برهان شریف میسازد. این شرکت در ساخت قطعات و مدارهای الکترونیکی و توسعه سیستمهای نوری و ارتباطی تخصص دارد و چهره کلیدی آن احسان ایمانینژاد است. او که متولد شهریور ۱۳۶۱ است در بلوار دادمان تهران ساکن است.
داریا فناور برهان شریف نیز برای فرار از تحریمها، بخشی از فعالیتهایش را در شرکت «سدید سازه پرواز شریف» پیگیری میکند.
اما طراح پهپاد شاهد-۱۳۶ که گروه اسرائیلی آلما به آن اشاره نکرده، هیچکدام از این دو نفر نیستند. عمار موسوی، از نیروهای هوافضای سپاه، طراح اصلی این پهپاد است. او که متولد مرداد ۱۳۶۲ بود، در فروردین ۱۳۹۷ در حمله اسرائیل به پایگاه هوایی تی-۴ سوریه کشته شد.
اسرائیل که پیشتر برنامه هستهای و نظامی ایران را هدف قرار میداد، در دو سال اخیر بر برنامه پهپادی جمهوری اسلامی نیز متمرکز شده است.
بهار سال گذشته، وزارت دفاع ایران وقوع یک حادثه در یکی از مراکز این وزارتخانه در پارچین را تایید کرد، اما آن را نتیجه نشت گاز دانست. در این حادثه یک مهندس مکانیک به نام احسان قدبیگی کشته شد. اما یک روز بعد از آن نیویورک تایمز به نقل از سه منبع ایرانی و یک مقام آمریکایی گزارش داد که این حادثه در نتیجه حمله پهپادهای انفجاری بود که به ساختمان تحقیقات و تولید وزارت دفاع برخورد کردند.
در بهمن ماه سال ۱۴۰۱ نیز، در حملهای که رسانهها آن را به اسرائیل نسبت دادند، یک ناوگان پهپادی جمهوری اسلامی در منطقه ماهیدشت در نزدیکی کرمانشاه منهدم شد.
در خرداد ماه ۱۴۰۱ نیز، ایوب انتظاری، فارغالتحصیل دکترای هوافضای دانشگاه شریف، در یزد درگذشت. یکی از بستگان انتظاری مرگ او را مشکوک و در نتیجه مسمومیت غذایی خواند.
به گفته منابع اسرائیلی، انتظاری در حال تحقیق و توسعه درباره برنامههای پهپادی و موشکهای میانبرد سپاه در یکی از پایگاههای موشکی سپاه در جنوب یزد و در عمق ۵۰۰ متری زمین بود.
در حالی که مقامهای جمهوری اسلامی از جمله علی خامنهای کمک تسلیحاتی خود به روسیه در جنگ اوکراین را انکار میکنند، در اواسط خرداد ماه جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، با اشاره به اینکه روسیه در ماه گذشته میلادی صدها پهپاد جدید از ایران دریافت کرده، گفت جمهوری اسلامی به مسکو تجهیزات لازم را برای ساخت کارخانه پهپاد ارائه کرده و روسیه میتواند اوایل سال آینده پهپاد ایرانی تولید کند.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید با اشاره به اینکه حمایت نظامی ایران و روسیه از یکدیگر از هر دو طرف جریان دارد، گفت ایران به دنبال دریافت میلیاردها دلار تجهیزات نظامی از روسیه از جمله بالگرد و رادار است.
کربی خاطرنشان کرد که روسیه به ایران پیشنهاد همکاریهای دفاعی بیسابقهای از جمله در زمینه موشکی، الکترونیکی و پدافند هوایی داده است.
آمریکا، بریتانیا، اتحادیه اروپا، استرالیا و نیوزیلند تا کنون جمهوریاسلامی را به دلیل ارائه پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین، هدف چندیدن دور تحریم قرار دادهاند.
از سوی دیگر، گزارشهای مختلفی نیز درباره حضور مستشارهای نظامی ایران در کریمه برای آموزش کار با پهپاد به نیروهای روسیه در حمله به اوکراین و نیز تصمیم احتمالی جمهوری اسلامی برای ساخت خط تولید پهپاد در روسیه و نیز ارائه موشک بالستیک به مسکو حکایت دارد.