آمریکا هشدار داده است که در پی حمله بیسابقه جمهوری اسلامی به اسرائیل، تحریم های جدیدی را علیه حکومت ایران اعمال خواهد کرد. این تحریمها به مجموعهای گسترده از تحریمهایی افزوده خواهد شد که سالها است علیه جمهوری اسلامی اعمال شدهاند. اما آمریکا چه کار دیگری میتواند انجام دهد؟
جانت یلن، وزیر خزانهداری آمریکا روز سهشنبه، ۲۸ فروردین،گفت تحریمهای جدیدی علیه جمهوری اسلامی وضع خواهد شد. این تحریمها میتواند بر کاهش ظرفیت حکومت ایران برای صادرات نفت متمرکز شود.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز روز سهشنبه گفت:««ایالات متحده در روزهای آینده، تحریمهای جدیدی را علیه برنامه موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی و نهادهای حامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و وزارت دفاع اعمال میکند.»
اوافزود که پیشبینی میکند متحدان و شرکای ایالات متحده نیز به زودی تحریمهای تازهای را علیه جمهوری اسلامی وضع کنند.
کاخ سفید نیز روز سهشنبه اعلام کرد:«جو بایدن علاوه بر هماهنگی با رهبران دو حزب کنگره، در حال هماهنگی با کشورهای متحد و شریک آمریکا، از جمله گروه هفت است و پیشبینی میشود این کشورها نیز به زودی تحریمهای جدید خود را علیه جمهوری اسلامی اعلام کنند.»
مقامهای دولت جو بایدن ساعاتی پس از آن از اعمال تحریمهای جدید علیه جمهوری اسلامی خبر دادند که کمیته روابط خارجی سنا، سه طرح مربوط به جمهوری اسلامی را تصویب کرد که تحریمها و فشارها بر جمهوری اسلامی را افزایش میدهد.
آمریکا در سالهای گذشته تحریمهای گستردهای علیه جمهوری اسلامی وضع کرده است. رویترز در گزارشی، به جزییات اقداماتی که تا کنون علیه جمهوری اسلامی صورت گرفته و تحریمهای جدید آمریکا پرداخته است.
دامنه تحریمهای موجود آمریکا علیه جمهوری اسلامی
به گفته سرویس تحقیقات کنگره (CRS)، تحریمهای واشینگتن علیه جمهوری اسلامی تقریباً تمامی تجارت آمریکا با این کشور را ممنوع، داراییهای دولت ایران در ایالات متحده را مسدود و کمکهای خارجی و فروش تسلیحات آمریکا را ممنوع کرده است.
سرویس تحقیقات کنگره در گزارشی در سال گذشته اعلام کرد که هزاران فرد و شرکت، چه ایرانی و چه خارجی، تحت برنامه تحریمها هدف قرار گرفتهاند، زیرا واشینگتن به دنبال محدود کردن قدرت جمهوری اسلامی و تغییر رفتار آن بوده است.
نگرانیهای ایالات متحده شامل برنامه هستهای جمهوری اسلامی، نقض حقوق بشر و حمایت حکومت ایران از گروههایی است که ایالات متحده آنها را تروریست مینامد.
به گفته سرویس تحقیقات کنگره، «تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی مسلماً گستردهترین و جامعترین مجموعه تحریمهایی است که ایالات متحده علیه کشور دیگری اعمال میکند.»
ایالات متحده چه کار دیگری میتواند انجام دهد؟
پیتر هارل، یکی از مقامهای سابق شورای امنیت ملی آمریکا، گفت که گزینه های ایالات متحده برای تحریمهای بیشتر شامل هدف قرار دادن جریان صادرات نفت ایران و انجام بازی تهاجمیتری برای تعقیب شرکتها و سرمایهگذاران اصلی ایران است.
او به رویترز گفت که یکی از مهمترین اقدامات واشینگتن برای وادار کردن اتحادیه اروپا و سایر متحدان غربی برای اعمال تحریمهای چندجانبه علیه تهران است، زیرا اکثر تحریمهای اعمال شده علیه جمهوری اسلامی را در حال حاضر ایالات متحده وضع کرده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری پیشین آمریکا، تحریمهای ایالات متحده را که تحت توافق بینالمللی بر سر برنامه هستهای تهران موسوم به برجام پس از خروج در سال ۲۰۱۸کاهش یافته بود، بازگرداند.
هارل گفت: «ما باید واقعبین باشیمو درست است که همیشه تحریمهای بیشتری وجود دارد که میتوانید آنها را اعمال کنید، اما ما در دنیایی هستیم که فشار اقتصادی واقعی رو به کاهش است زیرا تحریمهای زیادی در حال حاضر اعمال شده است.»
کنگره چه نظری دارد؟
رهبران جمهوریخواه مجلس نمایندگان، جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، را به ناتوانی در اجرای تدابیر موجود متهم کرده و گفتهاند که مجموعهای از طرحهای جدید را برای تشدید تحریمها علیه جمهوری اسلامی به تصویب خواهند رساند.
کمیته روابط خارجی سنا روز سهشنبه چند طرح، از جمله قانون مهسا، قانون کشتیرانی و قانون پایان تروریسم جمهوری اسلامی را تصویب کرد.
هیچ نشانهای وجود ندارد که نشان دهد هر یک از اتین طرحها چه زمانی به قانون بدل خواهند شد. اکنون این طرحها باید در صحن سنا به تصویب اکثریت دموکراتها و سپس به امضای جو بایدن برسد.
مجلس نمایندگان اواخر روز دوشنبه با اکثریت قاطع لزرحی را به نام قانون تحریمهای انرژی ایران و چین تصویب کرد که تحریمها علیه جمهوری اسلامی را با الزام به گزارشهای سالانه برای تعیین اینکه آیا مؤسسات مالی چین در معاملات نفت ایران مشارکت داشتهاند یا خیر، گسترش میدهد. این امر موسسات مالی ایالات متحده را از داشتن حساب برای هر نهاد چینی که در آن معاملات مشارکت دارد، منع می کند.
به گزارش رویترز، این طرح با آینده نامعلومی در سنا مواجه است.
بخشهای کلیدی اقدامات فعلی چیست؟
تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی، تواناییهای هستهای، بخشهای انرژی و دفاعی، مقامات دولتی، بانکها و دیگر جنبههای اقتصاد ایران را هدف قرار داده است:
ایالات متحده تحریمهایی را علیه سازمان انرژی اتمی ایران و سایر شرکتهایی که به گفته آنها با برنامه هستهای ایران مرتبط هستند و همچنین دهها بانک، از جمله بانک مرکزی ایران، اعمال کرده است.
واشینگتن همچنین شرکت ملی نفت ایران و وزارت نفت را در تلاش برای جلوگیری از درآمدهای جمهوری اسلامی از بخش انرژی هدف قرار داده است و شرکت های خارج از ایران - از جمله در چین و امارات متحده عربی - را به دلیل تجارت با بخش پتروشیمی ایران تحریم کرده است.
ایالات متحده همچنین مجموعه تحریمهایی را علیه سپاه پاسداران و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، و همچنین افراد و نهادهایی را که گفته میشود با آنها مرتبط هستند، اعمال کرده است. واشینگتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی قدس را به عنوان سازمانهای تروریستی معرفی کرده است.
در تحریمهای اعمال شده از سوی آمریکا، مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی و از جمله ابراهیم رئیسی، رییسجمهوری اسلامی، هدف قرار گرفته اند.