روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت سیل اخیر مشهد نتیجه بیتوجهی به اعتراض سه سال پیش فعالان محیط زیستی به تخریب کوههای خراسان رضوی به دست نهادهای خاص است. رییس سازمان مدیریت بحران کشور هم گفت اغلب ساختمانهای درگیر سیل در مشهد بدون مجوز ساخته شده بودند.
اعتماد در گزارشی با عنوان این آخرین سیلاب نیست!» با اشاره به تجمع ۱۶ خرداد ۱۳۹۹ گروهی از فعالان محیط زیست و کوهنوردان مشهدی در مشهد، نوشت تا آن زمان، نزدیک به ۵۶ آبراهه و مسیل در محدوده پنج کوه در بخش جنوبی مشهد تخریب شد و اعتراضات نیز بیپاسخ ماند.
این گزارش با بیان اینکه فعالان محیط زیست مسیری را که از ابتدای دهه ۹۰ برای روشنگری نسبت به پیامدهای تخریب کوههای مشهد آغاز کرده بودند، همچنان ادامه میدادند، تاکید کرده که همان منطقهای که در یک دهه اخیر، مورد هجوم بیامان معدنکاوان و راهسازان و بسازبفروشها و بعضا نهادهای خاص قرار گرفت، با یک بارش ۳۸ میلیمتری در کمتر از ۴۰ دقیقه با چنان سیلاب مرگبار مواجه شد.
رگبار بهاری سیلآسای این استان بعد از ظهر روز چهارشنبه ۲۶اردیبهشت شروع شد.
این بارندگی شدید همراه با تگرگ در روز شنبه ۲۹ اردیبهشت در شهر مشهد و دیگر مناطق استان خراسانرضوی ادامه یافت.
بر اساس آخرین خبرها، شمار جانباختگان سیل اخیر در استان خراسانرضوی به ۱۲ تن رسید.
اعتماد در گزارش خود نوشته آنچه چهارشنبه هفته گذشته در مشهد به وقوع پیوست دقیقا مشابه سیلاب امامزاده داوود تهران، فیروزکوه، قم و شیراز در سالهای اخیر بود که منجر به کشته و مجروح شدن شمار قابل توجهی از مردم شد.
این گزارش تاکید کرده که علت تشدید خسارات این سیلابها دستکاری در رودخانهها و مسیلها و کوههای بالادست بوده است.
مژگان جمشیدی، نویسنده گزارش اعتماد با بیان اینکه قطعا این آخرین سیلاب نیست و سیلهای دیگر در بسیاری از شهرهای کشور به دلیل تخریب گسترده کوهستانها و روددرهها در راه است، هشدار داده که اگر فکری نشود، سیلهای بعدی ویرانگرتر خواهد بود.
ساختمانهای درگیر سیل بدون مجوز ساخته شده بودند
محمد حسن نامی، رییس سازمان مدیریت بحران کشور، روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت در گفتوگو با خبرنگار ایلنا گفت اغلب ساختمانهای درگیر سیل در مشهد بدون مجوز ساخته شده بودند.
نامی تاکید کرد در صورتی زلزلهای با بزرگی حتی چهار یا پنج هم بیاید به دلیل اینکه این ساختمانها با نبشی و بدون استاندارد لازم و غیراصولی ساخته شده و هیچ نظارتی بر آنها صورت نگرفته، قطعا با مشکلات زیادی مواجه خواهند شد.
او درباره پیشبینی وقوع سیلاب هم گفت سازمان هواشناسی دقت لازم را در خصوص پیشبینیها دارد، اما این سازمان نیاز به تجهیزات بیشتری دارد که به صورت نقطهای و میزان دقیقتری این پیشبینیها را انجام داده و اعلام کند.
روز شنبه روزنامه شرق در گزارشی با عنوان «ایران هنوز سیستم هشدار سیل ندارد» به فرار رو به جلوی مدیران مشهد در ماجرای سیلاب اخیر پرداخت و آبخیزداری، آبخوانداری و راهاندازی سیستم هشدار سیل را راهکارهای مهم برای کنترل خسارت ناشی از سیلاب دانست.
سيل در کمین تهران است
محمد درویش، کارشناس محیط زیست هم روز یکشنبه در گفتوگویی با روزنامه اعتماد در پاسخ به اینکه اگر تهران با خطر سیل جدی مواجه شود چه شرایطی در انتظار کشور است، خطر سیل در تهران را جدی دانست و گفت: «سیلی که دو هفته پیش در تهران اتفاق افتاد، کل بزرگراه خرازی را تبدیل به رودخانه پر از شن و خاک و گلولای کرد. فراموش نکنید این سیلها به هیچوجه شدید نبودهاند.»
درویش در پاسخ به این سوال که اگر قرار باشد بارش قابلتوجهی در تهران و برخی کلانشهرها رخ دهد، چه خساراتی در پایتخت محتمل است، هشدار داد: «خسارتها و تلفات بسیار بسیار وحشتناک و ویرانگر خواهد بود. در مشهد هم اوضاع به همین منوال است.»
او تاکید کرد اگر در مشهد سیلی با دور برگشت بالای ۵۰ سال بیاید حتی خود «حرم امام رضا» هم با آسیبهای جدی مواجه میشود.
این فعال محیط زیست با اشاره به اینکه مدیران جدید شهر شیراز در حال احداث سد تنگ سرخ هستند، گفت ساخت این سد به دلیل تشکیلاتی که دارد منجر به فجایع مرگ بار در شیراز میشود و ممکن است به دلیل این شیوه مدیریت یک سوم شیراز را آب ببرد.
او افزود عین این مشکلات در قم هم وجود دارد.
رصد زنان برای رعایت حجاب اجباری و بیتوجهی به سیل در کشور
درویش در پاسخ به این سوال که چگونه میتوان از مشكلات فعلی عبور كرد، گفت نظام جمهوری اسلامی بهشدت بیتدبیر عمل میکند و افسار کار از دستش در رفته است.
او تاکید کرد: «اگر یک هزارم جدیتی که برای رصد خانمهای ایرانی در خودروها برای رعایت حجاب صورت میگیرد، برای حل مشکلات کلان زیست محیطی صورت میگرفت، بخش مهمی از مشکلات فعلی حل و فصل شده بود.»
این کارشناس محیط زیست تصمیمسازیها در حوزه زیست محیطی را «کاملا رها شده» دانست و گفت هر فرد و مسئولی هرطور که دلش میخواهد ساخت و ساز میکند، تغییر کاربری میدهد، سپس اندک جریمهای به شهرها میدهد.
مرکز پژوهشهای مجلس، اسنفدماه ۱۴۰۲ در گزارشی با استناد به دادههای سازمان مدیریت بحران کشور نوشت که به طور میانگین در ۱۰ سال گذشته سالانه ۱۲ هزار و ۷۵۹ رخداد زلزله در کشور به وقوع پیوست و حدود چهار هزار و ۵۰۰ سیلاب طی ۱۰ سال اخیر در ایران ثبت شده است.
در این گزارش آمده بود که حدود ۲۸ درصد از مساحت کشور با جمعیت ۵۶ میلیون نفر در معرض سیلابهای شدید قرار دارند و حدود ۱۵ میلیون نفر از این تعداد در معرض سیل با شدت بالا قرار دارند.