فشارهای امنیتی و قضایی بر شهروندان شادمان از شنیدن خبر مرگ ابراهیم رئیسی و کسانی که به مرگ او و دیگر همراهانش واکنش نشان دادهاند، ادامه دارد. از زمان انتشار خبر کشته شدن رئیسی، شماری از شهروندان در شهرهای مختلف کشور از جمله تهران، گرگان، کرمان و تبریز بازداشت شدهاند.
بر اساس گزارشهای رسیده به ایراناینترنشنال، تعدادی از دانشجویانی که در رسانههای اجتماعی از مرگ رئیسی ابراز خوشحالی کرده یا جوکهای مرتبط با آن را بازنشر کردهاند به کمیته انضباطی احضار شدهاند.
برای شماری دیگر نیز پیامکی مبنی بر رعایت نکردن موازین دانشگاه ارسال شده است.
اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال حاکی از آن است که یک شهروند به نام ارسلان نیک، به دلیل بیان برخی شبهات در خصوص مرگ رئیسی، به دست اطلاعات سپاه شهر لاهیجان بازداشت و محتویات صفحه اینستاگرام او پاک شده است.
رئیسی روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت در اثر سقوط بالگرد در ارتفاعات شمال غرب ایران کشته شد.
به دنبال انتشار خبر کشته شدن او و حسین امیرعبداللهیان، بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی به دلیل نقش این دو در سرکوبها و نقض حقوق بشر در ایران، به شادی و خوشحالی پرداختند و آن را پیامد سرکوبهای شدید در دوران مسئولیتهای آنان در چهار دهه اخیر دانستند.
پس از آن در روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، محمد موحدی آزاد، دادستان کل کشور، با انتشار بخشنامهای کاربران رسانههای اجتماعی را در رابطه با اظهارنظر درباره مرگ رئیسی تهدید به «برخورد سریع، موثر و بازدارنده» کرد.
او خطاب به دادستانهای سراسر کشور گفت باید با افرادی که با انتشار مطالبی درباره کشته شدن رئیسی اقدام به «توهین» یا «مخدوش ساختن امنیت روانی جامعه و تشویش اذهان عمومی» میکنند، به شدت برخورد شود.
همزمان رییس پلیس فتا اعلام کرد: «با دقت تمام در حال رصد فضای مجازی هستیم.»
پس از آن و در روز اول خرداد، وحید مجید، رییس پلیس فتا، از تشکیل پرونده قضایی برای دهها شهروندی خبر داد که به گفته او، «مطالب توهینآمیز و شایعه» درباره ابراهیم رئیسی، همراهانش و سقوط بالگرد آنان منتشر کردهاند.
او گفت در یک روز و نیم اخیر، ۵۵۰ رصد تخصصی از تارنماهای فعال در فضای مجازی صورت گرفت و ۸۰ تارنما در زمینه انتشار مطالبی درباره رئیسی شناسایی شدند.
رییس پلیس فتا گفت از این تعداد ۳۵ اقدام عملیاتی شامل تذکر احضار و ارجاع به مرجع قضایی انجام گرفت.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران نیز گزارش داد یک نفر به دلیل آنچه این رسانه «شایعهپراکنی و انتشار مطالب کذب» درباره حادثه سقوط بالگرد رئیسی خواند، بازداشت شده است.
به گزارش فارس، فرد بازداشت شده با انتشار کلیپی در فضای مجازی گفته بود: «دُم هواپیمای رییسجمهور با دُم هواپیمایی که در تصاویر قطعات بازمانده از سانحه منتشر شده، متفاوت است.»
خبرگزاری هرانا به تازگی خبر داد شهروند دیگری به نام علی ریحانی کجوار، به دلیل اظهارنظر درباره مرگ رئیسی بازداشت و به زندان تبریز منتقل شده است.
این سایت حقوق بشری در گزارش دیگری نوشت که مریم دولتآبادی، شهروند ساکن سبزوار که در پی انتشار مطالبی در رابطه با مرگ رئیسی دستگیر شده، با گذشت سه روز، کماکان در بازداشت است و خانوادهاش از وضعیت او بیاطلاع هستند.
هرانا در گزارشهایی دیگر از احضار محمد اردشیر خاموشی به اداره اطلاعات شهرستان باخرز و احضار بهروز ایزدیراد به اداره پلیس امنیت گرگان خبر داد و نوشت که احضار آنها به دلیل اظهارنظرهایشان در رابطه با مرگ رئیسی بوده است.
همزمان اکبر یوسفی، شهروند ساکن ملکان که روز ۳۱ اردیبهشت در این رابطه بازداشت شد، پس از ساعاتی بازجویی از بازداشتگاه اداره اطلاعات این شهر آزاد شد.
خبرگزاری برنا گزارش داد که متصدی یک رستوران در شهرستان کهک در استان قم به اتهام «انتشار اخبار کذب و محتوای توهینآمیز» درباره مرگ رئیسی و همراهانش، بازداشت و این رستوران پلمب شد.
برنا نوشت این فرد «موجب آزرده خاطر شدن خانواده کشتههای بالگرد» شد.
سایت حقوق بشری کردپا نیز در گزارشی از بازداشت رضا ببرنژاد، برادر مهدی ببرنژاد، یکی از جانباختگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ به دست نیروهای امنیتی در قوچان خبر داد و نوشت بازداشت او بدون ارائه حکم قضایی و پس از انتشار مطلبی در صفحه اینستاگرامش درباره رئیسی صورت گرفت.
گفته میشود مادر ببرنژاد هنگام بازداشت پسرش فریاد زده است که: «رییسجمهورتان مرده؟ مگر بچههای ما آدم نبودند؟ چرا کشتیدشان؟»
منیژه موذن، روزنامهنگار نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت به دلیل نحوه اطلاعرسانی و واکنش به کشته شدن رئیسی، پرونده جدیدی برای او گشوده و به دادسرای فرهنگ و رسانه ارسال شده است.
عالیه مطلبزاده، عکاس خبری و زندانی سیاسی سابق، شهروند دیگری است که در ایکس از احضار خود به پلیس فتای شهرستان کرج خبر داد.
هیرش سعیدیان، امیرحسین مصلی و محمد معینی، دیگر فعالان رسانهای هستند که در روزهای گذشته از تماسهای تهدیدآمیز نهادهای امنیتی با خود خبر دادهاند.
سایت ههنگاو در گزارشی نوشت نیروهای امنیتی مرضیه مومنی، شهروند مخالف حجاب اجباری را روز پنجشنبه به اتهام رعایت نکردن حجاب در «ورودی بابالجواد حرم امام هشتم شیعیان» بازداشت و به زندان وکیلآباد مشهد منتقل کردند.
در اردیبهشت ماه، ایراناینترنشنال ویدیوی حضور بدون حجاب مومنی را در مجتمع قضایی بهشتی تهران منتشر کرد. او که کارشناس مامایی است، در جریان خیزش انقلابی، مطب محل کارش پلمب و حسابهای بانکیاش مسدود شد.
ایراناینترنشنال روز ۳۱ اردیبهشت در گزارشی نوشت که در پی شادی مردم در خیابانها و فضای مجازی، مقامهای امنیتی، کاربران فضای مجازی و روزنامهنگاران را تهدید کردند که «امنیت روانی جامعه» را مخدوش نکنند.
اکنون به نظر میرسد جمهوری اسلامی با استفاده از ابزارهای مختلف در تلاش است صدای مخالفان سیاستهای خود را در نطفه خفه کند و مانع انتشار مواضع مردم در رسانههای داخلی شود.