توصیف ابراهیم رئیسی با ویژگیهای امام اول شیعیان و ادعای نگرانی امام غایب از گمشدن او، همزمان با انتشار خاطره از گفتوگوی خیالی رئیسی و امام اول واکنشهایی را در فضای سیاسی ایران برانگیخته است. روزنامههای جمهوری اسلامی و هممیهن به این روند قدیسسازی از رئیسی انتقاد کردند.
هنوز چند ساعتی از اعلام رسمی مرگ ابراهیم رئیسی و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد دولت در منطقه دیزمار در آذربایجان شرقی نگذشته بود که رقابتی غیررسمی و از پیش اعلامنشده برای تنزیه رییس دولت سیزدهم و تصویرسازی از او در شمایل قدیسی مبرا از هر گونه گناه و اشتباه کلید خورد.
میلاد هارونی، خواننده موسیقی پاپ نزدیک به حکومت، با انتشار تکآهنگ ویژهای با نام «خادمالرضای مردم» همزمان با تقدسبخشی به رئیسی و توصیف او با ویژگیهایی که به طور تاریخی به امام اول شیعیان تعلق دارد، به سرعت جای خود را در صف اول پرچمداران این مسابقه از پیش اعلامنشده، تثبیت کرد.
مهدی دونده، فرماندار نیشابور، در اظهاراتی که حتی در میان باورمندان شیعه هم نادر است گوی رقابت را از دیگران ربود و در روز شنبه ۵ خرداد در مراسم ختم رئیسی مدعی شد فردی که در نیشابور با امام زمان مرتبط است، در شب سانحه سقوط بالگرد حامل رییس جمهوری و همراهانش، امام غایب را در قالب مثلثی دیده که یک ضلع مثلث محل استقرار امام زمان، ضلع دیگر، محل سقوط بالگرد و ضلع دیگر آن حرم امام هشتم بوده است.
ویدئویی تازه از خاطرهگویی احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی منتشر شده که او در آن مدعی گفتوگوی امام اول شیعیان و ابراهیم رئیسی شده و گفته «امام علی از او خواسته برای مردم کار کند تا او پشتیبانش باشد.»
تمامی این اقدامات در کنار تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور برای نامگذاری روزمرگ ابراهیم رئیسی با عناوین پیشنهادی چون «روز خدمت مجاهدانه» به قدری از فضای واقعی حاکم بر جامعه دور و ریاکارانه بود که نه فقط صدای روزنامهنگاران و کاربران شبکههای اجتماعی را در آورد که حتی روزنامه جمهوری اسلامی در ستون سرمقاله خود با عنوان «این اولویت کشور نیست» با انتقاد از فضاسازی ایجاد شده و رقابت برای قدیسسازی از ابراهیم رئیسی نوشت: «زیادهروی در این کار و خرج کردن از اعتبار دیگران در این زمینه، این اقدام تبلیغی را به ضدتبلیغ تبدیل میکند.»
این روزنامه محافظهکار که به طیف نسل اول انقلابیون نزدیک است در همین مقاله با اشاره به باورهای اصولی در جمهوری اسلامی نوشت: «معلوم نیست سرگرم شدن به این امور در شرایطی که کشور به روشن شدن علت این حادثه دلخراش و فاجعهبار نیازمند است، چه وجهی دارد. پرداختن به این سرگرمیها اولویت کشور نیست و مسوولان باید به جای این قبیل امور به سوالهای متعدد مردم در زمینه این فاجعه پاسخ بدهند و راهکاری برای جلوگیری از تکرار آن پیدا کنند.»
روزنامه هممیهن هم با تمرکز بر این انتقاد اما با رویکردی متفاوت در سر مقاله هشتم خرداد خود به قلم محمد جواد روح، سردبیر این نشریه نوشت: «تلاش برای ارائه تصویر مشابه یک قدیس از رئیسجمهور فقید و تعمیم آن به کارنامه دولت سیزدهم، یکی از اقداماتی است که در این مسیر از سوی این طیف (طیف حامی دولت سیزدهم ) صورت میگیرد.»
محمد جواد روح در این مقاله نتیجهگیری کرد این اقدامات در راستای ایجاد حاشیه امن برای دستاندرکاران دولت سیزدهم است «تا هزینه انتقاد از دولت را در بازه زمانی باقیمانده تا انتخابات و بهویژه در جریان مناظرههای پیش رو بالا ببرند و حتی فراتر از آن، سیاست کلی نظام در انتخابات آتی را به سوی پذیرش ناگزیر گزینهای در امتداد دولت سیزدهم هدایت کنند.»
با اینکه تقدسگرایی از فردی درگذشته موضوع جدیدی در ادبیات اجتماعی و سیاسی ایرانیان نیست، اما به نظر میرسد اسطورهسازی و قدیسسازی از ابراهیم رئیسی و منزه کردن او از تمامی گناهان و اشتباهات چه در دوران تصدیاش بر کرسی ریاست دولت سیزدهم و چه پیش از آن، موضوعی فراتر از یک آسیب اجتماعی – سیاسی است و با توجه به برگزاری انتخابات زودهنگام در هشتم تیرماه، اهداف دیگری را هم دنبال کند.