رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی از بازداشت چند ساعته و اخراج شش خبرنگار و برنامهساز گروه رسانهای «بعثه ایران» وابسته به علی خامنهای، از عربستان سعودی خبر داد.
این شش نفر که پیمان جبلی، رییس صدا و سیما، آنان را اعضای «گروه رسانهای بعثه جمهوری اسلامی در مدینه» معرفی کرد، صبح روز چهارشنبه نهم خرداد به تهران بازگشتند.
نمایندگی خامنهای در امور حج، «بعثه» را به اعزام گروه یا هیات نظامی، سیاسی و فرهنگی به مکان یا ماموریتی معنا کرده است. بر اساس این تعریف، «بعثه حج» به هیاتهای نمایندگی یا ستادهای سیاسی، اجرایی و فرهنگی کشورها و شخصیتهای مذهبی اعزام شده به موسم حج اطلاق میشود.
جبلی گفت این «گروه رسانهای» سهشنبه هفته پیش در حال «انجام کارهای معمولی و ضبط تلاوت قرآن در مسجدالنبی» بودند که از سوی عربستان سعودی دستگیر و پس از چند ساعت بازجویی، به بازداشتگاه پلیس مرکزی مدینه منتقل شدند.
رسانهها یا منابع رسمی ایران درباره بازداشت یک هفتهای این افراد اطلاعرسانی نکرده بودند.
سلیم غفوری (مدیر پیشین شبکه افق)، شفیع شعلهکار، مهدی مویدی، مهدی امیری، پوریا سلیمانزاده و علیرضا تابان، نام شش عضو این گروه رسانهای است.
بر اساس گزارشها، آنان شامگاه سهشنبه با پروازی غیر ایرانی به دوبی منتقل شدند و صبح چهارشنبه با یک پرواز ایرانی به تهران بازگشتند.
جبلی درباره علت بازداشت آنان اظهار بیاطلاعی کرد و گفت این گروه رسانهای شامگاه سهشنبه هشتم خرداد بدون «انجام اعمال حج»، از عربستان سعودی اخراج شدند.
به گفته رییس سازمان صدا و سیما، این اخراج در حالی انجام گرفت که «مراجع رسمی» جمهوری اسلامی مانند وزارت امور خارجه، نمایندگی خامنهای در امور حج و سفارت جمهوری اسلامی در عربستان سعودی پیگیر موضوع بودند.
او با تاکید بر اینکه «مراحل قانونی پیگیری موضوع انجام خواهد شد»، گفت: «همکاران ما هر سال به صورت قانونی به حج اعزام میشوند و این ماجرا برای ما هم عجیب بود چون در سالهای پیش شاهد چنین اتفاقی نبودیم.»
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، در گزارشی درباره این موضوع نوشت که «دیگر خبرنگاران» در سفر حج و همچنان در عربستان سعودی هستند و مشکلی برایشان پیش نیامده است.
خبرگزاری صدا و سیما نیز نوشت پلیس سعودی دو روز بعد از بازداشت این گروه رسانهای، یک خبرنگار شبکه العالم و یک خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما را «بدون اینکه اقدامی انجام داده باشند، هنگام پیاده شدن از خودرو برای حضور در مراسم دعای کمیل در هتل محل اقامت زائران ایرانی»، دستگیر و به بازداشتگاه منتقل کرد.
صدا و سیما درباره سرنوشت آن دو خبرنگار توضیحی نداد.
تیر سال گذشته، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی خبر داده بود عربستان سعودی علیاکبر رائفیپور را هنگام بازگشت از سفر حج، ممنوعالخروج کرده است.
اواخر بهمن سال گذشته، سازمان حج و زیارت اعلام کرد حج عمره ۱۴۰۲ به شکل رسمی لغو شده و هزینه ثبتنام بیش از ۳۰ هزار ایرانی به حساب آنان بازگردانده میشود.
قرار بود بامداد ۱۳ دی بعد از هفت سال قطع رابطه دیپلماتیک تهران و ریاض، نخستین گروه از زائران ایرانی به حج عمره بروند اما به دلیل اتفاقی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آن را «اختلاف فنی» خواند، این پرواز انجام نشد.
جمهوری اسلامی از ابتدای تاسیس خود روابط چندان گرمی با عربستان سعودی نداشت و در سالهای اخیر به دلیل حمایتش از گروههای شبهنظامی شیعی در منطقه به ویژه در یمن، روابطش با ریاض پرتنش شد.
تهران و ریاض پس از هفت سال قطع رابطه، اسفند ۱۴۰۱ برای از سرگیری روابط دیپلماتیک به توافق رسیدند.
این توافق با میانجیگری چین و در جریان سفر علی شمخانی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی به پکن به دست آمد و به دنبال آن ابراهیم رئیسی، رییسجمهوری کشته شده جمهوری اسلامی، سفری به عربستان سعودی داشت.