زنان کارگر در ایران با مشکلات، چالشها و محدودیتهای بسیاری مواجه هستند. روز پنجشنبه ۱۰ خردادماه، در پی واژگونی یک خودروی پراید در مسیر دهدشت به بهبهان دو زن جان خود را از دست دادند و سه نفر دیگر زخمی شدند. آنها زنان کارگری بودند که برای گوجهچینی به بهبهان میرفتند.
محمدامین نیکویینژاد، رییس اورژانس استان کهگیلویه و بویراحمد در گفتوگویی با رسانهها درباره این حادثه گفت سرنشینان این خودرو پراید زنان گوجهچینی بودند که در حال عزیمت برای چیدن گوجه به سمت شهرستان بهبهان بودند.
او اضافه کرد فوتیهای این تصادف دو زن ۳۵ و ۴۰ ساله و مصدومان آن دو زن ۳۳ و ۴۰ ساله و یک مرد ۳۳ ساله بودند.
صیاد خردمند، روزنامهنگار ساکن کهگیلویه و بویراحمد، در یادداشتی در سایت افتونیوز با اشاره به کشته شدن زنان کارگر گوجهچین نوشت این حادثه تلخ به سرنوشت محتوم مردم محروم کهگیلویه تبدیل شده و آنقدر از این محرومیت گفته شده که عملا تهی از معنا شده است.
دردهای شدید در گردن، کمر و پا، دردهایی است که به گفته این روزنامهنگار، به دلیل گوجهچینی نصیب این زنان کارگر میشود و امانشان را بریده اما چارهای جز آن ندارند.
آسیبهای جانی و فیزیکی بر اثر شرایط نامناسب ایمنی کار در ایران روزانه کارگران بسیاری را در ایران تهدید میکند.
علی ضیایی، رییس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی کشور، اردیبهشتماه امسال از جانباختن دو هزار و ۱۱۵ کارگر و مصدوم شدن ۲۷ هزار کارگر به دلیل حوادث ناشی از کار در سال ۱۴۰۲ خبر داد.
خبرگزاری ایلنا در گزارشی با انتقاد از «لاپوشانی آماری وزارت کار» نوشت این آمار به معنای مرگ ۵.۷۹ کارگر در هر روز سال است.
۱۲ ساعت کار بیوقفه و بدون بیمه
سایت «عصر دنا» روز ۱۰ خردادماه در گزارشی با عنوان «اینجا برای لقمهای نان باید جان داد»، با اشاره به اینکه گوجهچینی زنان کهگیلویه در دشتهای شهرستانهای همجوار روایت دردناکی است که در بیتدبیری چندین ساله مسوولان رقم خورده، خاطرنشان کرد: «اگر حقابه رودخانههای خروشان تخصیص مییافت آرزوهای زنان این دیار در دشتهای گوجه گم نمیشد.»
این گزارش با اشاره به اینکه نانآوری زنان کهگیلویه به قیمت جانشان تمام میشود، به مشکلات زنان گوجهچین اشاره کرده و تاکید کرده آنها بدون داشتن بیمه و حمایت از کار افتادگی، در دشتهای سوزان برای امرار معاش کمر خم میکنند و بیش از ۱۲ ساعت بیوقفه کار میکنند.
نویسنده این گزارش از عبارت «تشنه در سرچشمه» برای زنان گوجهچین استفاده کرده و نوشته این روایت زنان کارگر اهل دهدشت و روستاهای اطراف است که برای کسب درآمد به گوجهچینی در مزارع استان خوزستان روی میآورند.
انباشت حقوق اساسی اجابت نشده مردم
رفعت کاظمی، فعال اجتماعی در یادداشتی درباره مرگ دو زن کارگر گوجهچین در شهرستان کهگیلویه کشتهشدن آنها را نتیجه انباشت حقوق اساسی اجابت نشده مردم کهگیلویه دانسته است.
کاظمی در بخشی از این یادداشت نوشته است: «جامعه محلی باید بداند که عبارت زنان گوجهچین برای این جماعت نام رمزیست تا بدون به زحمت انداختن خود و چالش کشیدن سیاستهای ضد عدالت نظام، تنها وجهه خود را نزد تودههای بیقدرت ترمیم کنند.»
او در این باره اضافه کرده که مردم چارهای جز آگاهشدن از حقوق اساسی خود و متشکل شدن ندارند و باید خود دلسوز خود باشند.
در سالهای گذشته گزارشهای متعددی از مرگ زنان کارگر گوجهچین در مسیر رفتن به محل کار در استانهای جنوبی ایران منتشر شده است.
زنان کارگر در ایران با مشکلات و نابرابریهای بسیاری از جمله محدودیت در انتخاب شغل، دستمزد پایین، تعدیل نیروی کار و محیط کار نامناسب مواجه هستند.
با گذشت ۴۲ سال از تصویب و اجرای «کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان» و حدود ۱۰ سال از تصویب «دستور کار جهانی سند ۲۰۳۰ برای توسعه پایدار»، جمهوری اسلامی از پیوستن به این دو پیماننامه جهانی خودداری کرده است.
مرکز آمار ایران، روز سوم خرداد امسال چکیده طرح آمارگیری نیروی کار در سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد و نوشت که در این بازه زمانی تنها سه میلیون و ۹۰۷ هزار و ۳۶ زن شاغل بودند.
بر اساس این گزارش، در گروه جمعیت فارغالتحصیل آموزش عالی هم نتایج این گزارش نشان میدهد ۴۱۱ هزار و ۶۰۸ نفر مرد و ۴۷۵ هزار و ۴۵۳ نفر زن بیکار بودند.
نرخ بیکاری زنان در این گروه ۲۰/۳، نرخ بیکاری مردان در این گروه ۷/۹ و نرخ بیکاری کل جمعیت فارغ التحصیل آموزش عالی ۱۱/۸ درصد ثبت شده است.