روسیه، ایران و چین در واکنش به بیانیه انتقادی فرانسه، آلمان و بریتانیا درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی، بیانیه مشترکی صادر کردند و ضمن انتقاد از این سه کشور اروپایی و ایالات متحده، گفتند مفاد برجام همچنان معتبر است و آنها هنوز از این توافق حمایت میکنند.
این سه کشور میگویند این بیانیه را در چارچوب دستور کار نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای راستیآزمایی و نظارت بر جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت صادر کردهاند.
ایران، روسیه و چین در بیانیه خود با اشاره به اهمیتی که این سه کشور برای توافق برجام قائل بودهاند و تلاشی که برای اجرایی کردن مفاد آن در این سالها انجام دادهاند، گفتهاند با وجود اینکه سال ۲۰۱۸، آمریکا بهشکل غیرقانونی و یکجانبه از این توافق کنارهگیری کرد و سیاست فشار حداکثری را علیه جمهوری اسلامی در پیش گرفت، حمایت آنها از برجام تغییر نکرده است.
در بیانیه این سه کشور با اشاره به برگزاری ۹ دور مذاکره در وین برای بازگرداندن برجام، گفته شده علیرغم تلاشهای آنها، فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا با زیر پا گذاشتن وعدههای خود، هدف مشترک از سرگیری اجرای برجام را به خاطر ملاحظات سیاسی خودشان نادیده گرفتهاند.
این بیانیه در حالی صادر شده است که ساعاتی پیش از آن، بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترکی از اقدامات جمهوری اسلامی در جهت توسعه برنامه هستهای خود و تشدید تنشها در این حوزه انتقاد کردند و هشدار دادند که برنامه هستهای ایران به «سطوح نگرانکنندهای» رسیده است.
در این بیانیه تصریح شده بود اظهارات اخیر مقامهای جمهوری اسلامی در خصوص توانایی تولید سلاح اتمی و همچنین احتمال تغییر دکترین هستهای حکومت ایران، اعتمادها میان تهران و جامعه بینالمللی را بیش از پیش خدشهدار کرده است.
در مقابل پکن، تهران و مسکو در بیانیه خود ضمن اشاره به اینکه با وجود لغو تحریمهای سازمان ملل علیه شماری از افراد در چارچوب برنامه زمانی برجام، سه کشور اروپایی این تحریمها را در سطح کلی همچنان حفظ کردهاند، گفته شده در صورت اجرای کامل برجام، بیشتر پرسشها درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی پاسخ میگرفت.
اما بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه خود ضمن تاکید بر ضرورت شفافسازی در خصوص برنامه هستهای جمهوری اسلامی و همچنین لزوم همکاری میان تهران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از حکومت ایران خواستهاند پروتکل الحاقی را به سرعت تصویب و آن را مجددا اجرا کند.
جمهوری خلق چین، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در بیانیه خود نوشتهاند که کشورهای غربی باید اراده سیاسی از خود نشان دهند و از چرخ بیپایان تشدید خودداری کنند و گام لازم را برای احیای برجام اتخاذ کنند.
این در حالی است که سه کشور اروپایی در بیانیه خود از جمهوری اسلامی خواستهاند از تهدید به تولید سلاح اتمی دست بردارد و به تعهدات خود در چارچوب برجام، بهویژه در خصوص غنیسازی اورانیوم، پایبند باشد.
یافتههای تازهترین گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی حاکی از آن است که جمهوری اسلامی میزان ذخیره اورانیوم غنیشده خود را افزایش داده است.
بر اساس این گزارش، حکومت ایران در حال حاضر بیش از ۱۴۲ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصدی در اختیار دارد که در مقایسه با گزارش پیشین آژانس بینالمللی در بهمنماه سال گذشته، جهشی ۲۰ کیلوگرمی را نشان میدهد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارم اردیبهشت گفت جمهوری اسلامی میتواند ظرف چند هفته به اورانیوم غنیشده کافی برای ساخت بمب اتمی دست یابد.
گروسی با انتقاد از نبود شفافیت در برنامه هستهای تهران گفت: «وقتی شما همه این موارد را در کنار هم قرار میدهید، علامتهای سوال زیادی برای شما پدیدار میشوند.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آخرین گزارش به شورای حکام آژانس اعلام کرد که هیچ پیشرفتی در حل و فصل مسائل پادمانی با جمهوری اسلامی رخ نداده است.