فیروز قاسمزاده، سخنگوی صنعت آب، با بیان اینکه «خشکسالی هیدرولوژیکی» همچنان در کشور برقرار است، گفته هماکنون شش استان کشور شامل تهران، بوشهر، قزوین، فارس، سمنان و چهارمحال و بختیاری با تنش آبی روبرو هستند. او تاکید کرده که بیش از ۸۰ درصد کشور در محدوده اقلیم خشک قرار دارد.
قاسمزاده با بیان اینکه میزان بارندگی در تهران نسبت به شرایط نرمال ۵۵ سال گذشته ۱۹ درصد کاهش یافته گفته کشور در سه سال آبی متوالی اخیر با کاهش جدی بارندگی روبرو شده است.
او با اشاره به اینکه آورد بخش عمدهای از رودخانهها تا چند ماه اخیر صفر یا نزدیک به صفر بوده، تاکید کرده که این مساله موجب شد تا وضعیت مخازن آب تعداد قابل توجهی از سدهای کشور در شرایط نامناسب قرار گیرد.
پیش از این در فروردین ماه امسال، همزمان با ۲۲ مارس، روز جهانی آب، برخی رسانهها در ایران از جمله رسانههای حکومتی و کارشناسان محیط زیست هشدار دادند وضعیت آب در کشور وخیمتر از همیشه شده است.
اکنون سخنگوی صنعت آب کشور با اشاره به اینکه اثرات منفی سه سال آبی کمبارش فقط در صورتی طی چندین سال میزان بارشهای کشور افزایش قابل توجهی یابد، جبران میشود، تاکید کرده که خشکسالی هیدرولوژیکی همچنان در کشور برقرار است و این شرایط زمانی بهبود مییابد که چشمهها پرآب و دبی پایه رودخانهها تامین شود.
قاسمزاده بارشهای سیلآسا و رگباری را نقطه مقابل بارشهای متداوم و موثر دانسته و گفته زمانی که بارندگی رگباری باشد سیل رخ میدهد و در مکانهایی که سازههایی مانند سد وجود نداشته باشد این منابع آبی از دسترس خارج میشود.
پیشتر خبرگزاری ایسنا گزارش داده بود بررسی وضعیت منابع آبی ایران از ابتدای مهر تا ۲۶ اسفند سال گذشته نشان میدهد ۳۳ سد مهم کشور کمتر از سال ۱۴۰۱ آب دارند و حجم مخازن سدها نسبت به مدت مشابه همان سال، بیش از ۱۰ درصد کاهش یافته است.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران هم فروردین امسال در گزارشی به نقل از محسن موسوی خوانساری، کارشناس آب، وضعیت آبهای زیرزمینی در ایران را به شدت نگرانکننده خواند و نوشت که استانهای مختلف بدون در نظر گرفتن ظرفیت این منابع همچنان به استحصال بیرویه منابع آب زیرزمینی اقدام میکنند.
موسوی خوانساری در مورد آبهای زیرزمینی نیز هشدار داده بود که وضعیت به شدت نگرانکننده است.
شکاف برداشتن دشتها و فرونشست زمین در بسیاری از نقاط ایران از جمله آثار استمرار کمآبی و خشکسالی در ایران محسوب میشود که طی سالهای گذشته نمود بیشتری پیدا کرده است.
«مهاجرت درون سرزمینی» هم از تبعات اجتماعی تنشهای آبی در ایران است.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، اسفندماه ۱۴۰۲ گزارشی منتشر کرد که نشان میدهد از سال ۶۵ تا ۹۵ بهطور متوسط سالانه یک میلیون نفر مهاجرت داخلی کردهاند اما آمارهای جدیدتر مربوط به هفت سال گذشته تا امروز منتشر نشده است.
از سوی دیگر ایران از نظر شاخص خطرات اقلیمی در جهان جزو کشورهای پرخطر شناخته میشود و رتبه ۱۸ را دارد اما در بخش سیاستگذاریها یا عملکردی، در میان ۶۳ کشور، رتبه ایران ۶۳ است.
آمارهای رسمی نشان میدهند چهار میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در بازه زمانی سالهای ۹۰ تا ۹۵ مهاجرت داخلی داشتهاند که بیشتر آنها از مناطق حاشیهای به سمت مناطق مرکزی بوده است.
موضوع کمآبی یک بحران جهانی است و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، یونسکو، روز ۱۰ فروردین امسال در گزارشی به مناسبت روز جهانی آب نوشت اطمینان یافتن از اینکه همه کشورهای روی کره زمین دارای امکان «تامین آب سالم و عادلانه» برای ارتقای رفاه و در نتیجه صلح هستند، ضروری است.