موضوع حساس و جنجالی افزایش احتمالی قیمت سوخت در ایران، در کانون مناظره و بحثهای بین مسعود پزشکیان و سعید جلیلی، دو نامزد راه یافته به دور دوم انتخابات و هوادارانشان در شبکههای اجتماعی قرار گرفته است.
بحثها در این زمینه از یکشنبه ۱۰ تیر آغاز شد، زمانیکه هواداران جلیلی در شبکههای اجتماعی مدعی شدند در صورت پیروزی پزشکیان در دور دوم انتخابات، قیمت سوخت چندین برابر خواهد شد و به ۲۵ هزار تومان برای هر لیتر میرسد.
بنزین سهمیهبندی شده در حال حاضر لیتری ۱۵۰۰ تومان به فروش میرسد. قیمت بنزین غیرسهمیهای نیز لیتری ۳ هزار تومان است.
حملات شدید مسئولان ستاد انتخاباتی و حامیان جلیلی به ستاد پزشکیان، دوشنبه ۱۱ تیر با یک پیام جلیلی در شبکه اجتماعی ایکس در این زمینه بالا گرفت.
تصویری که جلیلی بدون هیچ توضیحی منتشر کرد، شبیه نقشه اپلیکیشن تاکسی اینترنتی اسنپ بود که تصویری از پزشکیان را به همراه داشت و روی آن نوشته بود: «گران کردن بنزین هزینه حمل و نقل را افزایش میدهد.»
پزشکیان در مناظرههای انتخاباتی گفته که موافق بنزین ۲۰ هزار تومانی نیست و «اگر قرار است روزی قیمت بنزین بالا رود قبل از آن باید خودروهای باکیفیتی وارد کنیم که در ۱۰۰ کیلومتر ۳-۴ لیتر بنزین مصرف کنند.»
با این حال او درباره تغییر قیمت بنزین گفت خودش تصمیم نمیگیرد و به تصمیم کارشناسان مراجعه خواهد کرد.
اما علی عبدالعلیزاده، رییس ستاد مسعود پزشکیان، نامزد انتخابات ریاست جمهوری در گفتگو با رسانهها گفت: «نترسید! هر قیمتی که برای بنزین کارشناسی شود، خواهید دید که با آرامش و همکاری مردم جا میافتد.»
ضمن آنکه پزشکیان دو سال پیش در زمان نمایندگیاش در مجلس گفته بود: «ما نباید بنزین را به قیمت آب بفروشیم که داریم میفروشیم اما اصلاح قیمت بنزین آنطور که انجام شد، نیست. بلکه باید تبعات آن را دقیق بررسی کرد، با مردم صحبت کرد و ابعاد مختلف این مساله را برای اقشار مختلف جامعه تبیین کرد.»
با این حال، او در پاسخ به پیام جلیلی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آقای جلیلی، من که برنامهای برای افزایش قیمت بنزین ارائه ندادهام اما از شما میخواهم بگویید آیا قیمت بنزین پس از اجرای طرح «وان» در دولت شما کمتر از ۶۰ هزار تومان است؟»
جلیلی طرحی موسوم به «طرح وان» را پیشنهاد کرده که بر اساس آن، یارانه انرژی بین همه مردم ایران بدون توجه به درآمد، به صورت یکسان توزیع شود.
بر اساس این طرح، برای خرید بیش از میزان سهمیه، سوخت باید با نرخ بینالمللی فروخته شود.
جلیلی استدلال کرده که این طرح به افرادی که مصرف انرژی کمتری دارند این امکان را میدهد که واحدهای ذخیره شده را به هر قیمتی از طریق یک برنامه تلفن همراه بفروشند یا آنها را به عنوان سرمایهگذاری برای آینده در نظر بگیرند.
طبق اطلاعاتی که در وبسایت جلیلی منتشر شده در طرح آنها پیشبینی شده که این سهمیه برای پرداخت قبوض آب نیز قابل استفاده هستند.
نه جلیلی و نه ستاد انتخاباتیاش پیش از مرحله اول انتخابات، هیچ اشارهای به این طرح نکرده بودند، اما دستیاران و حامیان ستاد انتخاباتی او اکنون به طور گسترده این طرح را به عنوان یکی از اقدامات جلیلی برای بهبود زندگی مردم تبلیغ میکنند.
ناظران میگویند جلیلی در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی «دولت سایه» تشکیل داد و در دولت ابراهیم رئیسی این طرح را به دولت پیشنهاد داد اما رئیسی آن را اجرا نکرد.
طرح جلیلی اما به صورت آزمایشی در جزیره کیش پیاده شد و بر اساس آن به جای اختصاص سهمیه ماهانه بنزین به خودروها، به هر شهروند ساکن در کیش ماهانه سهمیه بنزین در نظر گرفته شد.
اما نه تنها اقتصاددانان، بلکه حتی رسانههای تندرو از جمله رسانههای سپاه پاسداران از طرح آزمایشی دولت رئیسی در جزیره کیش انتقاد کردند و گفتند که این طرح به جای کاهش، مصرف سوخت را افزایش داده است.
افازیش قیمت بنزین در دولتهای اخیر در ایران، به تنشهای اجتماعی و اعتراضاتی دامن زده است.
چهار برابر شدن قیمت سوخت در دوران دولت محمود احمدینژاد، باعث اعتراضاتی شد و به ویژه در تهران، شماری از معترضان پمپبنزینها را به آتش کشیدند.
زمانی هم که دولت حسن روحانی قیمت سوخت را سه برابر افزایش داد، اعتراضات گستردهای ایران را فراگرفت و به گزارش رویترز، نیروهای انتظامی با سرکوب معترضان نزدیک به ۱۵۰۰ نفر از آنان را کشتند.
در میان بحثها میان جلیلی و پزشکیان درباره احتمال تفزایش قیمت بنزین، مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری دوشنبه ۱۱ تیر، برخی از اخبار درباره طرح افزایش قیمت بنزین به ۲۵ هزار تومان را تکذیب کرد.
این مرکز اعلام کرد طرحی که در دولت سیزدهم به صورت پایلوت اجرایی شد، اعطای سهمیه به هر فرد بود.