رافائل گروسی از اجرا نشدن توافق سال گذشته آژانس با جمهوری اسلامی از سوی تهران انتقاد و ابراز تاسف کرد. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با ابراز بیاطلاعی از جزییات توافق تهران و واشینگتن و کاهش غنیسازی ایران، گفت که هیچ پیشرفتی در اجرای توافق اسفند سال گذشته حاصل نشده است.
گروسی روز دوشنبه ۲۰ شهریور در حاشیه نشست شورای حکام آژانس گفت: «ما به توافقی با ایران برای دسترسی به فیلم و دادههای دوربینهای نظارتی که دوسالونیم پیش از آژانس سلب شد، نزدیک نیستیم.»
او تاکید کرد داشتن تصویر دقیقی از فعالیتهای ایران بدون این دادهها «غیرممکن» است.
شورای حکام آژانس از امروز بررسی برنامه اتمی جمهوری اسلامی را آغاز کرد.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشتر در بازگشت از سفر به تهران، از وعده جمهوری اسلامی برای راهاندازی مجدد دوربینهای نظارتی خبر داده بود.
این دوربینها تابستان سال گذشته و در پی وخامت روابط تهران با قدرتهای غربی از کار افتاد.
او ۳۱ خرداد ماه درباره مذاکره آژانس با جمهوری اسلامی به ایراناینترنشنال گفته بود هنوز کار زیادی وجود دارد و ایران همچنان نیاز دارد شفافسازی بیشتری درباره برنامه اتمیاش انجام دهد.
گروسی نهم تیر ماه نیز اعلام کرد همکاری تهران و این آژانس سازمان ملل متحد در سطح و با سرعت مورد نظر پیش نمیرود.
او امروز بار دیگر تاکید کرد ایران باید توضیحات فنی معتبری برای وجود ذرات اورانیوم با منشا انسانی در سایتهای ورامین و تورقوزآباد ارائه کند و خواستار همکاری جدی مقامات جمهوری اسلامی با آژانس شد.
با این حال خبرگزاری ایسنا در گزارشی نوشت: «بر اساس شنیدهها، مقامهای ایران به آژانس اعلام کردهاند برای ارائه دسترسی به دو مکان در تورقوزآباد و ورامین آمادهاند؛ به این شرط که آژانس تضمین کند به سوالاتش درباره دو مکان خاتمه میدهد.»
اختلافات در این زمینه مدتهاست روابط جمهوری اسلامی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را پرتنش کرده است.
گروسی ۱۵ خرداد امسال در پاسخ به انتقاد بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل درباره موضع آژانس نسبت به برنامه اتمی جمهوری اسلامی گفته بود: «ما هرگز، هرگز استانداردهای خود را پایین نمیآوریم. بر استانداردهای خود میایستیم و آنها را اعمال میکنیم.»
او امروز از جزییات توافق ایران و آمریکا که بر اساس گزارشها منجر به کاهش غنیسازی ۶۰ درصدی ایران شده است ابراز بیاطلاعی کرد.
در عین حال گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی کاهش سرعت غنیسازی ۶۰ درصدی ایران را تایید میکند.
آمارهای جدید در این گزارش نشان میدهند سرعت انباشت اورانیوم ۶۰ درصدی در ایران کاهش یافته است.
اما در گزارش تازه آژانس که نسخهای از آن به دست رسانهها رسیده، با وجود تایید کاهش ذخایر اورانیوم غنیشده در ایران، از همکاری نکردن تهران بهویژه در مورد نصب مجدد دوربینهای نظارتی در مراکز مورد نظر آژانس ابراز تاسف شده است.
سایت بلومبرگ پیش از این نوشت که بر اساس توافق غیررسمی بین جمهوری اسلامی و آمریکا و کاهش محدودیت برای چین، صادرات نفت ایران به چین به بالاترین میزان در دهه گذشته رسیده و در مقابل، سرعت غنیسازی جمهوری اسلامی کاهش یافته است.
این سایت نوشت هدف مقامات دولت جو بایدن از این اقدام کاهش بهای نفت است و کمک به انتخاب دوباره بایدن به عنوان رییسجمهوری در انتخابات پیش رو در آمریکا.
در همین حال بر اساس گزارشها ایران و آمریکا در گفت گوهای خود در قطر به توافق برای آزادسازی پولهای ایران در کره جنوبی و مبادله زندانیان دست یافتهاند. گرچه مقامات آمریکا اعلام کردهاند احیای برجام در دستور کار دولت بایدن نیست.
با این حال علی باقری، رییس هیات مذاکرهکننده جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۲۰ شهریور گفت: «در صورت واقعبینی طرفهای مقابل و پرهیز آنها از تکرار اشتباهات گذشته، مانعی برای از سرگیری مذاکرات و نهاییسازی توافق نمیبینیم.»
مذاکرات احیای برجام که در دولت حسن روحانی آغاز شده بود، در دولت ابراهیم رئیسی ادامه یافت اما به نتیجه نرسید.